VÁC THẬP GIÁ MỖI NGÀY- CON ĐƯỜNG CHỨNG NHÂN TỬ ĐẠO

Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam 24/11/2025

Lạy Chúa Giêsu, giữa màn đêm tĩnh lặng, khi vạn vật còn say giấc, con được mời gọi cùng với chị em quây quần bên Chúa, trong ngôi nhà tạm đơn sơ. Con tin thật và cung kính thờ lạy Chúa đang hiện diện giữa cộng đoàn chúng con. Chính trong bầu khí thánh thiêng này, con đã nhận ra: giữa bao ồn ào, lo toan của cuộc sống, tâm hồn con khó tìm được một khoảng lặng bình an để ở lại với Chúa, lắng nghe và kín múc sức mạnh từ nguồn tình yêu của Lời Chúa. Giờ phút này, khi được quỳ bên Chúa, soi mình trong tình yêu của Người, con mới thấy rõ sự mong manh, yếu đuối của bản thân: với những lần vấp ngã, những giới hạn trong yêu thương, và cả những thiếu sót trong tình chị em. Tất cả đều khởi đi từ việc con chưa đủ gắn bó mật thiết với Chúa, để cho ngọn lửa tình yêu trong tim dần nguội lạnh và nhạt nhòa. Xin Chúa thương tha thứ, giúp con hồi tâm và ở lại trong tình yêu Chúa, để mỗi ngày được biến đổi, lớn lên trong ân sủng và can đảm bước đi trên con đường thập giá của ơn gọi.

Hôm nay, trong niềm hân hoan mừng kính Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, lòng con lại được khơi dậy niềm cảm phục và tri ân sâu xa. Các ngài đã yêu Chúa bằng tình yêu nồng cháy, kiên trung đến mức dám đánh đổi tất cả danh dự, của cải, và cả mạng sống vì đức tin. Chính tình yêu ấy đã biến những con người bình dị: những người cha, người mẹ, bác nông dân, người lính, các giám mục, linh mục, tu sĩ… trở nên những chứng nhân anh hùng, hiên ngang giữa đòn roi, ngục tù và cái chết.

Lạy Chúa Thánh Thần, xin Ngài đến và đốt lại ngọn lửa yêu mến trong con, giúp con mở lòng đón nhận Lời Chúa, và để cho Lời uốn nắn và biến đổi cuộc đời con. Nhất là học nơi các Thánh Tử Đạo lòng can đảm và trung thành, để trong mọi hoàn cảnh, con cũng biết sống và làm chứng cho Tin Mừng tình yêu, như chính linh đạo Mến Thánh Giá mà con được mời gọi bước theo.

Mời cộng đoàn ngồi. 

Lời Chúa hôm nay, Đức Giêsu mạc khải con đường theo Chúa cho các môn đệ: đó là từ bỏ mình, vác thập giá mỗi ngày và sẵn sàng liều mất mạng sống vì Chúa. Từ bỏ mình không phải chối bỏ bản thân, nhưng là bước ra khỏi cái tôi ích kỷ để đặt Chúa làm trung tâm. Vác thập giá hằng ngày chính là đón nhận những bổn phận, thử thách và hy sinh của đời thường như những đòi hỏi của tình yêu. Đức Giêsu cũng cảnh báo rằng, việc tìm kiếm thành công theo tiêu chuẩn thế gian có thể làm chúng ta đánh mất sự sống đích thực. Giá trị thật của người môn đệ nằm ở sự hiệp thông với Đấng Chịu-Đóng-Đinh và lòng trung thành làm chứng cho Người. Việc liều mất mạng chính là dám sống trọn vẹn cho Chúa, sẵn sàng hy sinh vì Tin Mừng để đạt được sự sống đích thực. Chúa nhắc rằng, được cả thế gian mà mất chính mình thì chẳng ích gì, và ai trung thành làm chứng cho Người, Người sẽ nhận biết trước mặt Chúa Cha.  Lời Chúa hôm nay vang lên như một lời mời gọi nghiêm túc và sâu xa dành cho những ai muốn theo Ngài. Chúa không hứa ban một con đường dễ đi của vinh quang trần thế, nhưng mời gọi con bước vào con đường dẫn đến sự sống thật được trao ban qua Thập giá. “Ai muốn theo tôi, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình hằng ngày mà theo.” (Lc 9,23)

Lạy Chúa, Lời Chúa dù đã vang lên hơn hai ngàn năm vẫn chạm đến đời sống hôm nay. Từ bỏ mình và vác thập giá mỗi ngày không phải là những việc phi thường, nhưng là những thách đố rất đời thường: chấp nhận bị hiểu lầm khi sống theo sự thật, chọn trung tín với Tin Mừng hơn là tiện nghi dễ dãi, dám yêu thương và phục vụ trong thinh lặng dù không được đáp lại. Đó cũng là một hình thức tử đạo – vì “tử đạo” trong tiếng Hy Lạp, martyr nghĩa là chứng nhân. Tử đạo không chỉ là cái chết, nhưng là một cách sống hiến dâng vì Chúa trong từng chọn lựa hằng ngày. Những hy sinh âm thầm hôm nay cũng chung một bản chất với những chứng tá anh hùng trong lịch sử, đó là hiến dâng tất cả vì Thiên Chúa. Trong Cựu Ước, bảy anh em nhà Macabê đã hiên ngang chấp nhận cái chết để trung thành với lề luật của Chúa. Trong Tân Ước, Đức Giêsu chính là mẫu gương tử đạo tuyệt hảo, khi hiến mạng sống vì yêu nhân loại. Tiếp bước Ngài, thánh Stêphanô vị tử đạo tiên khởi đã can đảm hiến dâng mạng sống, mở đầu cho truyền thống làm chứng bằng máu đào trong Hội thánh. Các nhà thần học gọi tử đạo là đỉnh cao của đức ái, vì người tử đạo hiến dâng tất cả, không giữ lại gì cho riêng mình, để làm chứng cho tình yêu và sự thật.

Tiếp nối truyền thống ấy, trên quê hương Việt Nam, Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, những chứng nhân đức tin đã viết nên trang sử vàng son cho Hội thánh. Các ngài đã không chối Chúa trước cực hình, không thỏa hiệp để được yên ổn, nhưng sẵn sàng hiến dâng mạng sống mình vì tình yêu và đức tin son sắt. Chính dòng máu tử đạo ấy đã ươm mầm cho mảnh đất Việt Nam, để trổ sinh mùa gặt đức tin dồi dào cho Hội thánh hôm nay. Máu các ngài đã trở thành hạt giống đức tin, và chứng tá của các ngài đã mời gọi con bước theo Chúa mỗi ngày trong yêu thương và trung thành. Bên cạnh 117 vị thánh được tôn vinh, còn có biết bao chứng nhân âm thầm và vô danh khác, tên tuổi các ngài được khắc sâu trong lòng Thiên Chúa: đó là những người kiên trung giữ đạo giữa thời cấm cách, những người liều mình che chở các linh mục, những giáo dân trung tín dù bị bách hại. Chính họ đã làm nên nền móng vững bền cho Hội thánh Việt Nam, âm thầm mà kiên cường, nhỏ bé nhưng vĩ đại. Như Thánh Cyprianô nói: “Không có vinh quang nào lớn lao hơn là chết vì Đức Kitô; nhờ cái chết ấy, chúng ta được kết hợp trọn vẹn với Người.” Và Thánh Augustinô xác tín: “Không phải cực hình, nhưng chính tình yêu đối với Đức Kitô làm nên các vị tử đạo.” Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, những người đã can đảm “liều mất mạng sống mình vì Chúa”, để rồi được cứu thoát trong vinh quang. Với con mắt người đời, họ là những kẻ thất bại, bị kết án, bị giết chết. Nhưng như sách Khôn Ngoan nói: “Linh hồn những người công chính ở trong tay Chúa… Chúa đã thử thách các ngài như thử vàng trong lửa, và chấp nhận các ngài như của lễ toàn thiêu.” (Kn 3,1.6) Các ngài đã được thanh luyện trong lửa khổ đau, để tỏa sáng trong vinh quang Nước Trời. Cái chết của các ngài không phải là kết thúc, mà là khởi đầu của một sự sống mới. Thánh Phaolô nhắc rằng: “Lời rao giảng về Thập giá là sự điên rồ đối với người đời, nhưng là sức mạnh và sự khôn ngoan của Thiên Chúa.” (1Cr 1,18.24) Quả thật, chỉ có tình yêu mới giúp con dám chọn con đường “điên rồ” ấy, con đường của đức tin, hy sinh và tình yêu. 

Thật vậy, nếu máu đào của các Thánh Tử Đạo đã ươm mầm đức tin, thì chính những hy sinh âm thầm của chúng con hôm nay đang tưới mát cho hạt giống ấy. Trong dòng lịch sử dòng Mến Thánh Giá, cách riêng dòng MTG Thủ Thiêm, con cũng nhận thấy những tấm gương sáng ngời của tinh thần tử đạo ấy. Ngay từ thuở khai sinh, quý dì đã phải sống giữa cảnh bắt bớ, cấm cách; chịu tử đạo từng ngày qua những hy sinh thầm lặng: sống nghèo khó, chăm sóc bệnh nhân, đồng hành cùng người đau khổ, một lòng trung tín với Đức Kitô Chịu-Đóng-Đinh. Và ngày nay, giữa lòng xã hội hiện đại, ngọn lửa tử đạo vẫn tiếp tục cháy sáng, nhưng dưới một hình thức khác. Chị em con vẫn tiếp tục sống tinh thần tử đạo ấy qua đời sống âm thầm phục vụ của chị em nơi vùng sâu vùng xa, chấp nhận thiếu thốn tiện nghi vật chất để Tin Mừng được gieo vãi. Hay sự tận tụy phục vụ các bệnh nhân, sống trọn vẹn tinh thần Tin Mừng giữa sự yếu đuối và đau khổ của con người. Và ngay cả các em đệ tử, những người trẻ mới bước vào đời tu, cũng đang thực hiện cuộc tử đạo thầm lặng khi can đảm từ bỏ những vui thú và tiện nghi hiện đại để sống đời dâng hiến… hay chỉ là việc mỗi ngày trung thành với cầu nguyện, chu toàn bổn phận. Những điều tưởng chừng vô nghĩa ấy lại chính là hình thức tử đạo trắng, một cuộc tử đạo không đổ máu, nhưng đòi hỏi sự hiến dâng trọn vẹn của ý chí và trái tim. Đặc biệt, cuộc tử đạo sâu sắc nhất diễn ra trong nội tâm và đời sống cộng đoàn, đó là khi con can đảm chết đi cho cái tôi kiêu ngạo, để Chúa được ngự trị và chấp nhận sự khác biệt, giới hạn của chị em, hay khi con chọn buông bỏ sự tự ái và giữ lại niềm tin nơi chị em, dù có hiểu lầm, thiếu sót làm tổn thương nhau. Sự tha thứ lúc này trở thành hành vi tử đạo đẹp nhất, khi con hiến dâng nhu cầu đúng và được công nhận, để mầu nhiệm giao hòa của Chúa Kitô được thể hiện ngay trong cộng đoàn.

Thật vậy, tử đạo không chỉ là câu chuyện của quá khứ, nhưng là ơn gọi của hiện tại. Trong Thư Luân Lưu số 5 có nói: mỗi người được mời gọi bước vào “một hình thức tử đạo mới” – tử đạo trong đời thường, tử đạo của trái tim. Đó không phải là máu chảy đầu rơi, mà là hành trình hoán cải mỗi ngày: can đảm nhận ra và từ bỏ những ích kỷ, khép kín, để mở lòng ra với Thiên Chúa, chị em và tha nhân, để lời thánh Phaolô trong thư Côlôsê vẫn vang vọng: “chị em là những người được Thiên Chúa tuyển chọn, hiến thánh và yêu thương; hãy mặc lấy lòng nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại, biết chịu đựng và tha thứ cho nhau. Trên hết mọi đức tính ấy, hãy có lòng bác ái, đó là mối dây liên kết tuyệt hảo.” (Cl 3,12–14). Con xác tín rằng, chính trong sự hy sinh âm thầm nội tâm này, khi đón nhận sự thật về những yếu đuối của mình và chị em trong tình yêu, con được nên giống Đức Kitô hơn và góp phần viết tiếp trang sử thánh thiện của Hội dòng hôm nay. Lạy Chúa, thế giới hôm nay vẫn cần những chứng nhân sống Tin Mừng trong sự kiên trì và hiến dâng. Vậy con có thật sự sẵn sàng hiến dâng từng nhịp sống và mọi hy sinh thầm lặng, để tình yêu Chúa lớn lên trong con và lan tỏa nơi mọi người không? Và trong mọi biến cố, con có để cho Chúa dẫn con bước vào con đường từ bỏ và yêu thương như các Thánh Tử Đạo Việt Nam đã sống không?

Mời cộng đoàn quỳ

Lạy Chúa Giêsu, Lời mời gọi “Ai muốn theo Thầy, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình hằng ngày mà theo Thầy.” là kim chỉ nam và là sức mạnh của con. Lòng con dâng lên niềm xác tín sâu xa: chính tình yêu và lòng trung thành đã nâng đỡ các Thánh Tử Đạo Việt Nam đứng vững giữa gông cùm, xiềng xích và lưỡi gươm. Với đức tin kiên cường, các ngài đã biến cái chết thành khúc khải hoàn, biến đau khổ thành hạt giống đức tin trổ sinh hoa trái dồi dào cho Giáo hội. Chiêm ngắm máu đào của các ngài, và hành trình hiến dâng của các thế hệ chị em trong Hội dòng, con thấu hiểu rằng: sức mạnh giúp đứng vững không đến từ quyền lực, mà từ tình yêu gắn bó với Đức Kitô Chịu-Đóng-Đinh. Thập Giá chính là trường học của hiến dâng, nơi các ngài kín múc niềm vui và sức mạnh thiêng liêng. Xin cho Thập Giá Chúa mãi là nguồn sức mạnh và là ngọn lửa tình yêu thiêu đốt tâm hồn con, để con trung tín bước theo Chúa đến cùng, trong niềm vui phục vụ và hiến dâng trọn vẹn cho Nước Trời. Xin cho châm ngôn sống: “Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh là Đối Tượng duy nhất của lòng trí con” trở thành nhịp đập trái tim, là ánh sáng dẫn đường mọi chọn lựa và động lực thôi thúc con sống hiến dâng mỗi ngày. Nguyện xin các Thánh Tử Đạo Việt Nam cầu bầu, để con luôn bền chí theo Chúa đến cùng và trở nên chứng nhân Tin Mừng giữa thế giới hôm nay. Amen.

Anna Bảo Kim

Fanpace: Thân Hữu MTG Thủ Thiêm